Calistung bermaksud membaca, menulis dan mengira. Ini adalah salah satu kebolehan kognitif yang perlu dikuasai oleh peringkat awal kanak-kanak. Jadi, pada umur berapa kanak-kanak mula belajar calistung? Ayuhlihat sepenuhnya dalam penjelasan di bawah!
Apa itu Calistung?
Penjelasan istilah ini; membaca bermaksud membunyikan huruf yang dirangkai, menulis bermaksud menulis huruf sehingga menjadi perkataan, ayat, dan perenggan. Manakala mengira pula bermaksud penambahan, penolakan, pendaraban, dan pembahagian.
Calistung adalah keupayaan asas kanak-kanak awal untuk menghadapi tadika atau sekolah rendah. Oleh itu, pengajaran aktiviti pembelajaran ini adalah sesuatu yang penting untuk menyediakan pendidikan anak-anak pada masa hadapan.
Dari umur berapa kanak-kanak diajar calistung?
Kanak-kanak boleh diajar membaca, menulis dan mengira dari umur 5 tahun. Inilah zaman keemasan yang tepat untuk diberikan rangsangan yang maksimum.
Namun, apa yang ibu bapa perlu faham ialah anak-anak memerlukan proses pembelajaran yang panjang. Belajar membaca, menulis dan mengira boleh berdasarkan peringkat kecerdasan kanak-kanak.
Menurut Jean Piaget, seorang ahli psikologi pendidikan dari Switzerland, peringkat kecerdasan kanak-kanak boleh dibahagikan kepada empat tempoh, iaitu:
1. Sensori-Motor
Yang pertama ialah tempoh sensori-motor yang berlaku pada usia 0-2 tahun. Secara amnya, penderiaan dalam fasa ini terhad kepada refleks dan kemudian berkembang dengan meniru tindakan.
2. Pra-Operasi
Tempoh kedua ialah peringkat pra operasi yang berlaku pada usia 2-7 tahun. Dalam tempoh ini kanak-kanak sudah mempunyai kemahiran bahasa yang baik tetapi masih tidak dapat melihat sesuatu dari perspektif yang berbeza.
3. Operasi Konkrit
Tempoh ketiga ialah peringkat operasi konkrit pada umur 7-11 tahun. Pada peringkat ini kanak-kanak diharapkan dapat menggabungkan lebih daripada satu dimensi secara harmoni. Kanak-kanak pada usia ini tidak boleh membuat kesimpulan perkara yang konkrit.
4. Operasi Format
Pada peringkat ini (umur 11-16 tahun) kanak-kanak dapat menyelesaikan masalah secara lisan dan bersifat abstrak.
Baca Juga: Ibu Bapa Wajib Tahu, Ini 8 Cara Kenali Bakat Anak-Anak Sejak Awal
Bagaimana jika anak tidak fasih dalam calistung?
Jika kanak-kanak itu tidak segera fasih membaca, menulis dan mengira, maka jangan paksa anak untuk memahaminya.
Pada usia 3-5 tahun, kanak-kanak mempunyai minat untuk memahami simbol dan logo di sekeliling mereka.
Oleh itu, salah satu cara untuk melatih kemahiran membaca kanak-kanak adalah dengan menyediakan buku bergambar yang banyak pada usia ini. Bagi corak membaca pula, kanak-kanak dijangka sudah mula menguasai ini pada usia 5-7 tahun.
Bagi menulis pula, kanak-kanak perlu mematangkan kemahiran motor mereka untuk memegang pensel dengan baik. Dengan memegang pensel dengan baik, kanak-kanak akan lebih mudah untuk menulis dan melukis serta melakukan kreativiti lain.
Begitu juga untuk mengira, anda boleh mengajar matematik dengan cara yang mudah melalui lagu atau mengira dengan objek tertentu.
Jangan membebankan anak-anak untuk segera memahami cara mengira pada usia 3 tahun. Ajar melalui permainan supaya kanak-kanak merasai faedah belajar dengan baik.
Perkara yang perlu diingat, setiap kanak-kanak mempunyai kecerdasan dan kebolehan belajar masing-masing. Jadi, carilah cara yang menjadikan kecerdasan anak-anak optimum supaya anak-anak senang belajar.
Baca Juga: 7 Cara Tangani Anak Cerewet Semasa Puasa, Ibu Bapa Wajib Tahu
Cara Seronok Mengajar Calistung
Untuk menyokong pembelajaran dan perkembangan awal kanak-kanak, adalah penting untuk guru dan ibu bapa mengetahui cara mengajar membaca, menulis dan mengira. Berikut adalah pelbagai cara untuk mengajar calistung, termasuk:
1. Memperkenalkan melalui permainan pendidikan
Mengajar membaca, menulis dan mengira dengan permainan adalah cara yang betul untuk kanak-kanak tadika. Ini kerana kanak-kanak akan lebih mudah menerima perkara baharu dengan cara yang menarik.
2. Mengajar membaca dengan lagu kanak-kanak
Memperkenalkan abjad kepada kanak-kanak tadika boleh menggunakan lagu. Dengan menyanyikan lagu, kanak-kanak boleh belajar mengenal abjad dengan cara yang menyeronokkan.
3. Ajak kanak-kanak mengikut corak garisan putus-putus
Selepas mengenali abjad dan nombor, ajak kanak-kanak belajar menulis. Jemput kanak-kanak menulis dengan mengikut corak bertitik yang membentuk nombor atau huruf. Kaedah ini agak mudah dan cepat untuk mengajar menulis.
4. Sediakan gambar abjad dan nombor di taman permainan kanak-kanak
Persekitaran yang kondusif akan membantu mempercepatkan proses pembelajaran untuk kanak-kanak. Untuk itu, wujudkan suasana rumah yang kondusif dengan melekatkan gambar abjad dan nombor di dinding bilik permainan atau bilik kanak-kanak.
5. Fahami perwatakan dan mood anak
Apabila mengajak anak-anak belajar calistung, alangkah baiknya guru dan ibu bapa mengetahui perwatakan setiap anak dan mood mereka. Contohnya, apabila anak berasa letih atau mengantuk, maka jangan paksa anak belajar.
6. Beri perhatian kepada tempoh
Perlu diingatkan bahawa kanak-kanak tadika masih belum dapat memberi tumpuan kepada satu perkara terlalu lama. Jika anda mengajak kanak-kanak belajar membaca, menulis, dan mengira, beri perhatian kepada tempoh pembelajaran. Kanak-kanak tadika hanya boleh fokus pada satu perkara selama 15 hingga 20 minit.
Walaupun pengajaran calistung pada peringkat awal tidak mendatangkan kesan negatif, ibu bapa mahupun guru tidak sepatutnya memberikan bahan yang terlalu berat atau terlalu intensif. Alangkah baiknya memberi secukupnya dan berhenti belajar apabila anak menjadi letih, bosan dan tidak fokus.